کمیسیون‌های علمی تخصصی دست‌آوردهای چهل‌ساله انقلاب اسلامی ایران برگزار شد.
به مناسبت فرارسیدن دهه فجر، پیروزی انقلاب اسلامی ایران به رهبری حضرت امام خمینی(ره) کمیسیون‌های علمی تخصصی در سه سالن مجزا تحت عناوین ذیل:
1. پیامدهای بین المللی و دست‌آوردهای چهل ساله انقلاب اسلامی؛
2. عناصر گفتمان انقلاب اسلامی؛
3. انقلاب و مسأله رهبری؛
از طرف نمایندگی جامعه المصطفی العالمیه درافغانستان با همکاری رایزنی فرهنگی سفارت جمهوری اسلامی ایران، روز چهارشنبه، مورخ 17/11/1397 در دفتر نمایندگی المصطفی با حضور گسترده اساتید حوزه و دانشگاه، علمای مذاهب اسلامی، مسئولین مراکز علمی، فرهنگی و دینی، مدیران مکاتب خصوصی و طلاب و دانشجویان برگزار گردید.
1. کمیسیون علمی تخصصی "پیامدهای بین المللی و دستاوردهای چهل ساله انقلاب اسلامی"
رئیس و نظریه پرداز: دکتر امین احمدی(رئیس دانشگاه ابن سینا).
دبیر: دکتر عبدالعلی محمدی(رئیس مرکز تحقیقات امور زنان)
منشی: دکتر احیا حسینی(مسئول پژوهش دانشگاه المصطفی)
در کمیسیون علمی تخصصی، "پیامدهای بین المللی و دستاوردهای چهل ساله انقلاب اسلامی"
روی ریز موضوعات ذیل بحث و گفتگو شد:
1. انقلاب اسلامی و بیداری اسلامی؛
2. انقلاب اسلامی و اتحاد اسلامی؛
3. انقلاب اسلامی و تاثیرات منطقه‌ای به ویژه بر انقلاب افغانستان؛
4. انقلاب اسلامی و گسترش علوم و فناوری با تکیه بر بررسی دستاوردهای المصطفی؛
5. انقلاب اسلامی و موضع گیری قدرتهای جهانی؛
در این کمیسیون جناب آقای دکتر محمد امین احمدی رئیس دانشگاه ابن سینا به عنوان رئیس و نظریه‌پرداز حضور داشت و بعد از طرح بحث توسط دبیر این کمیسیون جناب آقای دکتر عبدالحمید محمدی؛ پیرامون موضوعات و محورهای کمیسیون نظریات خودرا ارائه کرد.
ایشان سخنان خود را با موضوع تأثیر انقلاب اسلامی ایران بر انقلاب اسلامی مردم افغانستان آغاز نمود و از آن جمله تاثیر فرهنگی انقلاب، مانند تمایل بسیاری از جوانان افغانستانی در آن دوره را به مطالعه آثار شهید مطهری و دکتر شریعتی از نشانه‌های این تاثیرگذاری دانست.
جناب دکتر امین احمدی در ادامه به سه شعار محوری انقلاب: استقلال؛ جمهوریت؛ و اسلامیت اشاره نمودند.
استقلال: قبل از انقلاب، کشور ایران مستقل نبود و لذا استقلال آرزوی دیرینه انقلابیون و شخص حضرت امام بود.
جمهوریت: خصوصیت مردم ایران مبارزه آن‌ها با استبداد است که دو حادثه تاریخی آن را تایید می‌کند.
1) انقلاب مشروطه
2) انقلاب اسلامی؛ و لذا در مبارزه با استبداد، مردم ایران پیشقدم به حساب می‌آید.
گفتنی است که هر دو انقلاب به رهبری روحانیون صورت گرفته است. مرحوم نائینی و آخوند خراسانی در انقلاب مشروطه و حضرت امام در انقلاب اسلامی.
اسلامیت: سومین شعاری که در تمام سخنان حضرت امام می‌توان نشانه آن را یافت تاکید ایشان بر اسلامی بودن نظام بود.
رئیس و نظریه پرداز کمیسیون تخصصی دست‌آوردهای انقلاب اسلامی، محور دوم بحث خود را به موضوع انقلاب اسلامی و اتحاد مسلمانان اختصاص داده یادآور شدند که پیش از انقلاب، نظام شاهنشاهی دوست کشور اسرائیل بود و همین نکته باعث بدبینی کشورهای مسلمان نسبت به ایران بود، که پس از پیروزی انقلاب اسلامی مساله حمایت از فلسطین در اولویت سیاست خارجی ایران قرار گرفت و باعث نزدیکی و اتحاد میان شیعیان و اهل سنت شد.
اما حوادثی در طول این 40 سال انقلاب رخ داد که باعث مشکلاتی برای نظام شد که نتواند به اهداف و آرمان‌های خود آنطور که باید و شاید دست یابد. دو حادثه تأثیرگذار، یکی جنگ تحمیلی عراق بر ایران و دیگری وجود گروه های مسلح مخالف نظام بودند که هزینه فراوانی بر انقلاب تحمیل کردند.
جنگ تحمیلی باعث شد موجی منفی علیه تشیع به عنوان مذهب رسمی ایران به راه افتد، که ظهور گروه داعش نتیجه همان موج ضد شیعه در منطقه است.
دکتر احمدی در خصوص علت بروز گروه های مخالف داخلی در ایران خاطر نشان کردندکه انقلاب اسلامی در ایران بر خلاف انقلابها در کشورهای اهل سنت، یک انقلاب فلسفه و عقل محور بود، لذا از دل همین گفتمان عقلی انقلاب گروه‌های مخالف ظهور کردند.
پس از ایشان دیگر مهمانان هرکدام به نوبت نظرات خود را ارائه کردند که اهم آنها عبارتند از:
1. یکی از تفاوت‌های دو انقلاب در ایران و افغانستان در این نکته است که حضرت امام برای انقلاب اسلامی در ایران بسترسازی نمودند؛ اما انقلاب در افغانستان به صورت ناگهانی و بدون بسترسازی اتفاق افتاد
2. نتیجه استبداد در کشورهای منطقه این بود که روحیه اعتماد به نفس از بین رفته بود و پیروزی انقلاب اسلامی این روحیه را به مردم دوباره زنده کرد.
3. انقلاب اسلامی حتی بر حوزه‌های علمیه هم تاثیر گذاشت و باعث شد که فضای خفته و راکد حاکم بر حوزه‌های علمیه تغییر کند و به یک فضای انقلابی تبدیل شود.
4. پشتوانه فکری انقلاب اسلامی در ایران نظریه ولایت فقیه بود.
5. نظری ارائه شد که جنگ عراق و مشکلات داخلی باعث تقویت نظام شد
6. دیده می‌شود که پس از رحلت حضرت امام، آرمان‌ها و شعارهای ایشان کمرنگ شده است و جنبه‌های ملی گرایانه بر جنبه‌های اسلامی غلبه پیدا کرده است.
7. صمیمیت بین ایران و افغانستان کمرنگ تر شده است به دلایلی از جمله:
7.1. افغانستان هم از نظر سیاسی و هم از نظر فرهنگی از کشورهای غربی متاثر شده است.
7.2. کاستی‌ها و نقایص در روابط بین دو دولت به خصوص سیاست‌های داخلی ایران در خصوص مهاجرین.
آقای دکتر عبادی، رئیس محترم دانشگاه المصطفی - کابل در ادامه جلسه سخنانی ایراد نمودند:
سه خصوصیت شخصیتی در حضرت امام وجود داشت که باعث پیروزی انقلاب اسلامی شد:
* باور به خدا؛
* باور به مردم؛
* باور به خود.
در خصوص جنگ تحمیلی این حادثه موجب شد که ما به استقلال برسیم و حضرت امام با درایت خود این تهدید را به فرصت تبدیل نمودند.
امید یک نقش محوری در انقلاب‌ها دارد و پیروزی انقلاب اسلامی این امید را در ذهن مردم مسلمان ایجاد کرد.
جایگاه امامت و ولایت در تفکر شیعه هم نقش بسیار تاثیرگذار بر پیروزی انقلاب داشت.
دلیل تبعید امام به نجف: گم شدن صدای امام در میان دیگر فقها ولی برنامه‌شان شکست خورد و صدای امام از همه صداها بلندتر بود.
از ناامیدی که بر فضای افغانستان حاکم شده دوری کنید و تلاشتان بر این باشد که خود را تغییر دهیم چون تا خودمان را تغییر ندهیم جامعه هم تغییر نخواهد کرد.
خلاصه و جمع بندی بحث توسط دکتر احمدی به این شرح اعلام شد:
1- انقلاب اسلامی ایران نقش مهمی در بیداری اسلامی منطقه و همچنین حوزه‌های علمیه داشت.
2- تلاش‌های فراوانی صورت گرفت که اتحاد مسلمانان با محوریت ایران شکل نگیرد.
3- مهمترین مشخصه انقلاب اسلامی ایران، ایجاد روحیه امیدواری و اعتماد به نفس در میان دیگر مسلمانان بود.
4- انقلاب اسلامی ایران برای سایر انقلاب‌ها از جمله انقلاب اسلامی در افغانستان یک الگو شد.
5- ریشه‌های شکل‌گیری انقلاب .
6- فراهم ساختن یک نظام اسلامی از راه فرهنگی است و نه نظامی و این مشخصه انقلاب اسلامی در ایران بود.
7- بسیاری از تهدیدات در انقلاب اسلامی تبدیل به فرصت شد.
8- در حال حاضر ایران یک قدرت مستقل منطقه‌ای است که نمی‌توان از آن چشم‌پوشی کرد.
9- روابط میان دو دولت و ملت ایران و افغانستان باید مانند گذشته شود و در این راه سیاستگذران امور خارجی و داخلی در هر دو کشور نقش اصلی را دارند. تاکید کمیسیون مبنی بر حمایت از مهاجرین افغانستانی مقیم ایران و کمتر شدن مشکلات ایشان بود.
10- در خصوص مسائل اقتصادی طوری باشد که ایران هم بازار خود را بر روی محصولات کشاورزی و صنعتی و فرهنگی افغانستان باز کند و جاده تبادل کالا دو طرف باشد.
11- در خصوص انتقال علوم از ایران به افغانستان تلاش شود که در همه جنبه‌های علوم همکاری صورت گیرد در تمام رشته‌های علمی و فنی که خوشبختانه ایران در منطقه از این لحاظ بسیار پیشرفت نموده است و انتظار داریم همکاری‌های علمی و فنی بیشتری با افغانستان صورت گیرد.
2.کمیسیون علمی تخصصی عناصر گفتمانی انقلاب اسلامی
رئیس: دکتر قاسم الیاسی(رئیس دانشگاه ابوریحان)
دبیر: دکتر محمد اسحاق ذاکری(معاون پژوهش نمایندگی المصطفی)
منشی: محمد عارف رضایی(جانشین معاونت آموزش نمایندگی المصطفی)
در این کمیسیون روی ریزموضوعات ذیل بحث و گفتگو شد
1. تغییر در ادبیات و گفتار (ورود مفاهیم: ولایت، شهادت، ایثار، ...)
2. تغییر ساختار سیاسی (نظام سلطنتی ((( نظام اسلامی)
3. تغییر ماهیت و جهت روابط سیاسی (1.نفی استکبار((( نه شرقی نه غربی؛ 2.توجه به مسائل کشورهای اسلامی (فلسطین، افغانستان ...)؛ 3.ایجاد رابطه با کشورهای انقلابی و محروم (آمریکای لاتین، آفریقا...)
4. تغییر ماهیت قوانین (اسلامی‌سازی قوانین)
5. تغییر سبک زندگی(ساده زیستی، اتکاء به خود، تقویت روحیه جهادی و ایثار...)
در این کمیسیون علمی تخصصی جناب دکتر محمد قاسم الیاسی از دانش آموختگان المصطفی و رئیس دانشگاه ابوریحان به عنوان رئیس کمیسیون و نظریه پرداز و جناب دکتر محمد اسحاق ذاکری معاون پژوهش و رئیس مرکز پژوهشی المصطفی در کابل به عنوان دبیر علمی و آقای محمد عارف رضایی، از دانش آموختگان المصطفی و جانشین معاونت آموزش نمایندگی به عنوان منشی جلسه به طرح نظریات‌شان پرداختند.
در این نشست علمی تعدادی زیادی از دانشجویان، اساتید و فضلای حوزه‌های علمیه افغانستان و رئیس آکادمی علوم سابق افغانستان آقای عبدالباری راشد شرکت داشتند.
جلسه با تلاوت آیاتی از کلام الله مجید آغاز و جناب آقای دکتر ذاکری دبیر محترم جلسه ضمن تبریک چهلمین سالگرد انقلاب اسلامی و تسلیت ایام شهادت دخت نبی مکرم اسلام حضرت فاطمه الزهراء (س) با طرح بحث عملا جلسه را آغاز فرمودند؛ ایشان انقلاب اسلامی ایران را متمایز از سایر انقلاب‌ها دانسته و عناصر آن را عدالت‌خواهی، حمایت از محرومان و اسلامی بودن آن برشمردند و افزودند که انقلاب اسلامی ایران تنها انقلابی هست که از مسیر اصلی خود در چهار دهه خارج نشده و البته که با مشکلات جدی مثل تحریم‌های گوناگون و تهدیدهای پیوسته از سوی استکبار جهانی روبرو بوده و الحمدلله با رهبری خردمندانه رهبر معظم انقلاب این انقلاب همچنان استوار و پا برجا بوده و حمایت خیلی از ملت‌های آزادی‌خواه را با خود دارد.
در ادامه، رئیس کمیسیون علمی جناب آقای دکتر الیاسی حکومت‌ها را به لحاظ شکلی به شرح ذیل تقسیم کردند:
1- تک فرمان‌روایی: نظام‌های سلطتنی (مشروطه و مطلقه ).
2- چند فرمان‌روایی (نظام نخبگان یا همان دموکراسی)
3- سرمایه‌داری و یا حاکمیت یک حزب مثل حزب کمونیست. به اجمال به این موضوع صحبت کردند.
دکتر الیاسی در ادامه نظام‌هارا به لحاظ اهداف به متدانیه؛ متعارفه و متعالیه تقسیم بندی نموده و به بیان هریک پرداختند و فرمودند در حکومت متدانیه و متعارفه هدف فقط تامین رفاه دنیایی جامعه بوده و تعالی و پیشرفت معنوی و اخروی مردم را مد نظر ندارد و فقط حکومت متعالیه هست که هم دنیا و مسائل رفاهی مردم و جامعه را مدنظر داشته و امور معنوی و پیشرفت اخلاقی، تربیتی و اخروی مردم و جامعه را مد نظر داشته و در هردو بخش تلاش نموده و خود را پاسخگو دانسته و از وظایف دولت می‌شمارد. جناب دکتر الیاسی انقلاب اسلامی ایران و حکومت آن را از نوع متعالیه برشمرد و اعلام داشت که تنها انقلابی است که هم شریعت را به نحو عالی داشته و هم سیاست را و در حقیقت سیاست را همان دیانت تعریف فرموده و هردو را در این انقلاب حفظ کرده است.
در ادامه این نشست، حضار با اظهار نظر به نکات دیگری این انقلاب و امام خمینی (ره) مثل: استکبارزدایی، دشمن‌شناسی و وحدت امت اسلام، انقلاب معنوی و الهی و یک نوع ارتباط غیبی و اعتماد به نفس و اتکای به خدا بصورت ویژه در وجود رهبری این نظام دانستند. و پیروزی این نظام را مدیون رهبری ویژه حضرت امام، وحدت مردم و اسلامی بودن آن دانسته‌اند که ادامه آن را مدیون رهبری خردمندانه رهبر فعلی نظام حضرت آیت الله العظمی خامنه‌ای (مدظله العالی) و سایر افراد برجسته و اتحاد مردم دانسته و امیدواری نمودند که این انقلاب بدست صاحب اصلی آن حضرت مهدی موعود(عج) برسد.
3.کمیسیون تخصصی انقلاب اسلامی و مسأله رهبری
رئیس و نظریه پرداز: دکتر عبدالطیف نظری(استاد دانشگاه)
دبیر: دکتر سید حسین حسینی(معاون فرهنگی تربیتی دانشگاه المصطفی)
منشی: محمد تقی احسانی(کارشناس امور اساتید نمایندگی المصطفی)
در کمیسیون تخصصی انقلاب اسلامی و مساله رهبری با ریاست دکتر عبدالطیف نظری و دبیری دکتر سید حسن حسینی و حضور تعداد از عالمان دین شیعه و سنی با مباحث مهم در خصوص انقلاب اسلامی و مسله مهم رهبری مطرح شد
جناب آقای دکتر نظری با طرح نظریه بحران توماس اکسپرینگ و تطبیق آن بر نظریه انقلاب اسلامی و حکومت اسلامی؛ تاکید کرد که حضرت امام خمینی با دقت موضوع بحران، یعنی تسلط بیگانه بر ایران اسلامی و سیاست غیر الهی را شناسایی نموده وسپس در پی راه بیرون رفت از بحران، موضوع انقلاب اسلامی و مردمی را طراحی و در نهایت حکومت اسلامی را پی ریزی نمود که الگوی رفتاری مناسب در عرصه روابط بین الملل به همه جهان معرفی کرد.
دکتر نظری در بخش توضیح الگوی رفتاری انقلاب اسلامی به پیوند عمیق اسلام و سیاست اشاره نموده و گفت: امام خمینی در این خصوص از سه نظریه: اسلامِ سیاست‌گریز، اسلامِ سیاست‌باز و اسلام سایت‌ورز نام برده و نظریه سوم یعنی اسلام سیاست ورز را با استفاده از قرآن و سنت مورد تاکید قرار داد.
شرکت کنندگان از اساتید و عالمان دینی اعم از شیعه و سنی به نوبت در خصوص انقلاب اسلامی و مسئله رهبری صحبت نموده به نکات مهم چون شخصیت اخلاقی و تربیتی امام و رهبری، شخصیت علمی امام و رهبری، شخصیت سیاسی امام و رابطه امام خمینی و مردم و کارگزاران و نیز سبک زندگی و سیره رفتاری امام و رهبری صحبت شدند و نکته مهمی که دوستان اهل سنت بیشتر روی آن تاکید داشت موضوع اخوت اسلامی و تقریب مذاهب اسلامی بود که حضرت امام خمینی را یکی از بنیاگذران و پیشگامان عرصه تقریب معرفی کردند.
تهیه و ترتیب گزارش:
محمد عارف عرفانی
کارشناس معاونت پژوهش نمایندگی المصطفی